Stressss…. We kennen het allemaal wel en hebben er ook dagelijks mee te maken. Maar wat opvalt is dat we ook vaak niet meer door hebben dat we stress hebben en dat er heel wat signalen gegeven moeten worden door het lichaam eer dat we er naar gaan luisteren. En dat is jammer.
Vooropgesteld dat stress ook goed is om ons alert te houden, om lichaam te trainen voor wanneer het nodig is. Maar waar het probleem vaak zit, (naast het herkennen van stress,) dat we in ons stress systeem blijven hangen (sympatisch) en dat geeft op langer termijn echt problemen.
Soorten stress
We kennen fysieke stress en mentale stress, en deze zijn vaak ook met elkaar verbonden.
Wat is fysieke stress?
Fysieke stress ontstaat wanneer het lichaam wordt blootgesteld aan een directe fysieke belasting of biochemische verstoring. Dit kan komen door:
A. Fysiologische belasting
- Overbelasting door sport of fysieke inspanning
- Te intensieve training zonder voldoende herstel.
- Verhoogde productie van vrije radicalen (oxidatieve stress).
- Slechte slaaphygiëne
- Te weinig diepe slaap → Verminderde celherstel en verhoogde cortisolwaarden.
- Hormonale verstoringen
- Lage schildklierfunctie (hypothyreoïdie) → Vertraagde stofwisseling, vermoeidheid.
- Bijnieruitputting → Lage cortisolproductie, chronische vermoeidheid.
B. Voedingsgerelateerde stress
- Tekorten aan essentiële voedingsstoffen
- Magnesium-, B12- en omega-3-tekorten kunnen het zenuwstelsel verstoren.
- Ongezonde voeding
- Suikerpieken → zorgt voor glucose en Insulinepieken → Energiedips en extra belasting van de bijnieren.
- Verkeerde vetzuren (transvetten, bewerkte oliën) → Chronische ontstekingen.
- Voedselintoleranties en darmproblemen
- Gluten, zuivel of andere triggers → Darmontstekingen en lekkende darm (leaky gut).
C. Omgevingsstressoren
- Toxische belasting (zware metalen, pesticiden, luchtvervuiling).
- Chronische ontstekingen → Kan veroorzaakt worden door voeding, stress of infecties.
- Temperatuurschommelingen (extreme kou of hitte) → Lichaam moet harder werken. (wat zo nu en dan echt niet verkeerd is om je immuunsysteem te trainen, maar bij stress is dit niet echt handig).
Wat is mentale stress?
Mentale stress is de psychologische druk die we ervaren door interne of externe factoren. Dit kan emotionele, sociale of cognitieve belasting zijn.
A. Psychologische belasting
- Overmatige werkdruk of prestatiedruk → Lichaam blijft in een staat van paraatheid.
- Angst, depressie of piekeren/negatieve gedachtes → Dopamine- en serotonine-uitputting.
- Rouw, trauma of emotionele gebeurtenissen → Langdurige stressactivatie.
B. Sociale en relationele stress
- Conflicten in relaties of op werk → Continue aanmaak van stresshormonen.
- Eenzaamheid en gebrek aan verbinding → Lagere oxytocine, verhoogde cortisol.
C. Cognitieve overbelasting
- Te veel prikkels (social media, schermgebruik, multitasking)
- Hersenen krijgen te weinig rust → Minder focus en verhoogde stressreactie.
- Perfectionisme en faalangst
- Verhoogde adrenaline en cortisol → Kan leiden tot burn-out.
Gevolgen van stress:
- Slaapproblemen (lage melatonine, hoge cortisol op de verkeerde momenten van de dag).
- Mentale vermoeidheid (brain fog, concentratieproblemen, geheugen problemen).
- Hormonale verstoringen (cortisol, serotonine en dopamine uit balans, maar denk ook aan insuline, oestrogeen, progesteron).
- Verstoorde cortisolbalans → Lichaam blijft in vecht-of-vlucht-modus.
- Tekorten aan voedingsstoffen omdat ze snel verbruikt worden of niet goed opgenomen worden.
- Toename van ontstekingen en oxidatieve schade.
Het gevolg van stress op je darmen
Wanneer je in je stress -as blijft hangen (sympaticus) blijft je lichaam denken dat er gevaar is. Dat je elk moment moet kunnen vluchten en dat je dus alert moet blijven. Vroeger hadden we te maken met een beer die voor onze neus stond en ja dan was het handig dat je dan alert was. Tegenwoordig hebben we een volle agenda, een druk sociaal leven vol verwachtingen en heel veel prikkels. Hoewel de tijd is wel veranderd is, is de stressreactie in ons lichaam niet veranderd. Het gevolg van da altijd maar aan staan is dat je lichaam keuzes gaat maken in wat het nodig heeft. spierspanning, bloeddruk, doorbloeding gaat omhoog, glucose wordt vrijgemaakt, maar spijs verteren kost op dat moment te veel energie dus wordt gedownreguleerd. Voor even niet erg, voor langer termijn WEL.
Gevolg;
- Verminderen de doorbloeding van het spijsverteringskanaal
- Verlagen de productie van spijsverteringsenzymen en maagzuur – voeding wordt niet goed verteerd
- Verstoren de darmflora (microbioom)- meer kans op beestjes
- Bevorderen ontstekingsreacties, er worden ontsteking bevorderend stoffen geproduceerd
- Omdat er snel brandstof opgenomen moet worden, wordt de darm hyperpermeable gemaakt (leaky gut)
Wat kan je zelf doen;
🚫 Wat vermijden?
- Koffie en cafeïne (verhoogt cortisol).
- Alcohol en bewerkte suikers (verstoren bloedsuikerspiegel).
- Gluten en zuivel (kunnen ontstekingen bevorderen bij gevoeligheid).
- Industrieel bewerkte oliën en transvetten.
✅ Wat eten?
- Eiwitrijke voeding → Eieren, vis, gevogelte, noten (ondersteunt neurotransmitters).
- Gezonde vetten → Avocado, kokosolie, olijfolie, vette vis (vermindert ontstekingen) en vermijd zonnebloemolie en linolzuur!
- Complexe koolhydraten → Zoete aardappel, quinoa, groentes dit zorgt voor een stabiele bloedsuiker en ondersteund de goed bacteriën
- Magnesiumrijke voeding → Spinazie, amandelen, bananen, pure chocolade.
- Mineralen: doe wat keltisch zeezout in je water
En verder
- Ga dagelijks even wandelen en dan het liefts voor het eten
- Doe aan krachttraining en vermijd lange cardiotrainingen (cortisol)
- Plan ME-time
- Ga iets creatiefs doen
- Denk aan yoga, mindfullness, meditatie
Heb je hulp nodig, schakel dan hulp in. Neem eens een kijkje in onze Newshit Academy. Met level 1 & 2 kom je al een eind verder in het verlagen van je stress. En RELAX…..
Liefs, Wilma, Andrea en Karen
#stress #darmbreinconnectie #breindarmconnectie #tweedebrein #overbelasting #energietekort #vermoeid #leefstijltips #relax